BỘ NỘI VỤ ĐỀ XUẤT SẮP XẾP THÔN, BẢN, TỔ DÂN PHỐ TỪ THÁNG 5/2026 VÀ TĂNG CƯỜNG PHÂN CẤP, PHÂN QUYỀN

Ngày 21/10/2025 – Tại phiên thảo luận tổ về kinh tế – xã hội trong khuôn khổ kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã công bố kế hoạch rà soát và thực hiện sắp xếp thôn, bản, tổ dân phố từ tháng 5/2026. Bà nhấn mạnh những thành tựu đạt được trong sắp xếp bộ máy hành chính, đồng thời chỉ ra các thách thức về chất lượng cán bộ cấp xã và phân cấp, phân quyền, hướng tới mục tiêu tinh gọn, hiệu quả và phục vụ người dân tốt hơn.

Thành tựu và thách thức trong sắp xếp bộ máy

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà đánh giá cao công tác lãnh đạo, chỉ đạo trong nhiệm kỳ qua, với tầm nhìn và tư duy chiến lược của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, đặc biệt là của Tổng Bí thư. Sự quyết liệt, đồng bộ của cả hệ thống chính trị từ Trung ương đến địa phương đã mang lại những kết quả tích cực trên mọi lĩnh vực.

Qua 3 tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ trưởng Trà nhận định hệ thống cơ bản vận hành tốt, không có gián đoạn, đảm bảo sự liên thông, đồng bộ và thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Nhiều địa phương đã có những cách làm sáng tạo, đảm bảo chất lượng và hiệu quả sau sắp xếp.

Tuy nhiên, với tư cách là “người trong cuộc”, Bộ trưởng chỉ ra các khó khăn, bất cập, đặc biệt là chất lượng và cơ cấu đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã chưa đáp ứng được yêu cầu. Công việc của cấp xã hiện nay không chỉ đơn thuần như trước mà mang tính chất phức tạp, đòi hỏi thực hiện đồng thời hai mục tiêu lớn: kiến tạo phát triển và phục vụ người dân.

IMGL3103

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà (Ảnh: Internet)

Phân cấp, phân quyền và biên chế

Về phân cấp, phân quyền, Bộ trưởng Trà cho biết sau rà soát, Trung ương đã phân định 859 nhiệm vụ cho cấp xã (giảm từ 1.060 nhiệm vụ) và 949 nhiệm vụ cho cấp tỉnh. Đây là khối lượng công việc rất lớn, với mức độ phân cấp từ Trung ương đến địa phương đạt 56%. Tuy nhiên, bà nhấn mạnh rằng mức độ này chưa cao, và cần tiếp tục điều chỉnh hợp lý để địa phương tự quyết, tự chịu trách nhiệm.

Để đảm bảo hiệu quả, Bộ Nội vụ đang xây dựng đề án báo cáo Bộ Chính trị, dự kiến hoàn thành trong tháng 10/2025. Sau đó, sẽ ban hành nghị định và nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Các nội dung chính bao gồm:

  • Hoàn thành phân loại đơn vị hành chính, tiêu chuẩn đơn vị hành chính, tiêu chuẩn đô thị.
  • Giao chỉ tiêu biên chế dựa trên vị trí việc làm và phân loại đơn vị hành chính, thay vì cào bằng, dựa trên quy mô, dân số, diện tích tự nhiên, kinh tế – xã hội và mức độ phân cấp, phân quyền.
  • Liên quan đến chính sách lương và phụ cấp, Bộ Nội vụ sẽ rà soát tổng thể các cơ chế, chính sách đã ban hành, kể cả các chương trình mục tiêu quốc gia, để điều chỉnh phù hợp với phân loại đơn vị hành chính mới.

Tăng cường chất lượng cán bộ cấp xã

Bộ trưởng Trà nhấn mạnh yêu cầu cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, đặc biệt là ở cấp xã, để nâng cao chất lượng. Bà lưu ý rằng nếu không tập trung vào vấn đề này, việc vận hành sẽ gặp nhiều khó khăn. Hiện nay, cấp xã phải đảm nhận khối lượng công việc lớn, với chức năng, nhiệm vụ phức tạp hơn trước đây. Tuy nhiên, một số nhiệm vụ như giao đất cho doanh nghiệp là thách thức lớn, gây lúng túng cho cán bộ cấp xã.

Do đó, Bộ Nội vụ đề xuất kế hoạch sắp xếp thôn, bản, tổ dân phố từ tháng 5/2026, với dự thảo nghị định đã được chuẩn bị. Đây là bước tiếp theo trong lộ trình tinh gọn bộ máy, đảm bảo hiệu quả quản lý hành chính.

Ý kiến từ Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình

Thông tin tại phiên thảo luận, Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình nhận định việc sắp xếp bộ máy cấp xã đã đạt thành công, với toàn bộ cấp huyện được đưa về xã. Tuy nhiên, ông chỉ ra thực tế rằng một số cán bộ từ các tổ chức như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Dân vận huyện khi chuyển về xã đảm nhận công việc tài chính gặp bất cập về kiến thức.

Để khắc phục, Phó Thủ tướng đề xuất:

  • Tăng cường đào tạo, hướng dẫn và ứng dụng công nghệ cao.
  • Các bộ, ngành cần cử cán bộ xuống tận xã để hỗ trợ trực tiếp.

Lưu ý rằng việc giảm hơn 140.000 biên chế đã gây khó khăn cho đội ngũ cán bộ trẻ, do đó cần có lộ trình phù hợp để tránh áp lực quá lớn.

Kế hoạch sắp xếp đơn vị sự nghiệp và doanh nghiệp nhà nước

Theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo Trung ương và Chính phủ, các bộ, ngành đang triển khai sắp xếp đơn vị sự nghiệp để báo cáo cấp có thẩm quyền. Với doanh nghiệp nhà nước, mục tiêu đến năm 2026 là cơ bản hoàn thành sắp xếp và ổn định.

 

Các đề xuất của Bộ Nội vụ trong việc sắp xếp thôn, bản, tổ dân phố từ tháng 5/2026, cùng với tăng cường phân cấp, phân quyền và nâng cao chất lượng cán bộ cấp xã, thể hiện nỗ lực cải cách hành chính, hướng tới một bộ máy tinh gọn, hiệu quả và lấy người dân làm trung tâm. Dự thảo nghị định và các chính sách liên quan đang được hoàn thiện để trình Bộ Chính trị, dự kiến mang lại những thay đổi tích cực trong quản lý nhà nước.

CÔNG TY LUẬT HỢP DANH NIỀM TIN VIỆT