Khai thác trái phép khoảng sản trong 9 năm liền nhưng không cơ quan nào phát hiện?

KHAI THÁC TRÁI PHÉP KHOẢNG SẢN TRONG 9 NĂM LIỀN NHƯNG KHÔNG CƠ QUAN NÀO PHÁT HIỆN?

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình vừa xử phạt Công ty cổ phần Vissai Ninh Bình 80 triệu đồng do khai thác trái phép hơn 4,4 triệu tấn đá vôi tại mỏ Gia Viễn, trong khi hành vi vi phạm kéo dài từ năm 2017 đến tháng 6/2025 mà không được cơ quan địa phương phát hiện kịp thời.

Theo Quyết định xử phạt vi phạm hành chính mới ban hành, Công ty cổ phần Vissai Ninh Bình (do ông Hoàng Mạnh Tùng làm Giám đốc) đã khai thác một phần trữ lượng đá vôi thuộc khối tài nguyên 2-333 tại mỏ đá xã Gia Viễn và xã Gia Trấn (trước đây thuộc huyện Gia Viễn cũ), tỉnh Ninh Bình. Khối lượng khai thác lên đến 4,4 triệu tấn, nhưng hoạt động này chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép theo quy định của Luật Khoáng sản 2010 (sửa đổi, bổ sung năm 2018).

Hành vi vi phạm được xác định từ năm 2017 đến ngày 30/6/2025, và công ty chỉ chấm dứt khai thác vào ngày 1/7/2025 sau khi bị phát hiện. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình không áp dụng hình thức xử phạt bổ sung hay biện pháp khắc phục hậu quả, như buộc nộp lại lợi nhuận bất hợp pháp hoặc phục hồi môi trường, đối với vi phạm kéo dài này.

Mỏ khai thác đá của Công ty cổ phần Vissai Ninh Bình tại xã Gia Viễn, tỉnh Ninh Bình (Ảnh: Thanh Bình)

Đây không phải lần đầu Công ty Vissai Ninh Bình bị xử lý. Hồi tháng 6/2025, Chánh Thanh tra Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cũng đã ban hành quyết định phạt thêm 80 triệu đồng đối với công ty này. Cụ thể, dù được cấp phép khai thác mỏ đá sét làm nguyên liệu sản xuất xi măng tại xã Gia Hòa (nay thuộc xã Gia Viễn) và thị trấn Thịnh Vượng (huyện Gia Viễn cũ), công ty đã tự ý khai thác, sử dụng khoáng sản đi kèm như đất đá phủ, đá cát kết và bột kết mà không báo cáo Bộ Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), vi phạm Điều 64 Luật Khoáng sản.

Điều đáng chú ý là cả hai vụ việc đều không do cơ quan chức năng tỉnh Ninh Bình chủ động phát hiện, mà xuất phát từ các văn bản đề nghị của Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường). Ngày 25/7/2025, Cục này gửi văn bản đến UBND tỉnh Ninh Bình, yêu cầu rà soát và xác minh việc khai thác trái phép tại khối tài nguyên 333 của công ty. Từ đó, UBND tỉnh mới giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì kiểm tra, phối hợp với các sở ngành liên quan để xử lý.

Tương tự, ngày 3/6/2025, Cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cũng đề nghị tỉnh chỉ đạo xử lý vi phạm tại mỏ sét xã Gia Hòa, nơi công ty khai thác đất đá phủ và đá kẹp cát kết – các loại khoáng sản chưa được phép sử dụng.

Công ty cổ phần Vissai Ninh Bình khai thác khoáng sản trái phép trong nhiều năm (Ảnh: Thanh Bình)

Từ góc độ pháp lý, các vi phạm này có thể bị xử lý theo Nghị định 36/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản, với mức phạt lên đến hàng trăm triệu đồng tùy theo khối lượng khai thác. Tuy nhiên, việc chỉ áp dụng mức phạt tiền 80 triệu đồng cho mỗi vụ – tương đương khoảng 18.000 đồng/tấn khoáng sản – được đánh giá là chưa đủ răn đe, đặc biệt khi lợi nhuận từ hoạt động khai thác có thể vượt xa con số này. Chuyên gia pháp lý nhận định, cơ quan quản lý địa phương cần tăng cường giám sát định kỳ để tránh tình trạng “khai thác trước, xử lý sau”, đồng thời xem xét trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị nếu có dấu hiệu buông lỏng quản lý theo Luật Phòng, chống tham nhũng 2018.

Sự việc cũng đặt ra câu hỏi về hiệu quả quản lý tài nguyên khoáng sản tại địa phương, khi một doanh nghiệp lớn như Vissai có thể hoạt động trái phép trong thời gian dài mà không bị phát hiện. Đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Ninh Bình cho biết sẽ tiếp tục theo dõi và báo cáo kết quả xử lý lên cấp trên.

Theo: Báo Dân trí

CÔNG TY LUẬT HỢP DANH NIỀM TIN VIỆT