THẢO LUẬN DỰ LUẬT SỬA ĐỔI LUẬT TIẾP CÔNG DÂN, KHIẾU NẠI, TỐ CÁO: TRANH LUẬN VỀ VIỆC ỦY QUYỀN – “TUYỆT ĐỐI KHÔNG” HAY LINH HOẠT?
NTV– Sáng 13/10, tại phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các đại biểu đã cho ý kiến về dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại và Luật Tố cáo. Một trong những nội dung nóng nhất là vấn đề ủy quyền trong việc tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Trong khi một số ý kiến kiên quyết “tuyệt đối không được ủy quyền tiếp công dân” để đảm bảo trách nhiệm của người đứng đầu, thì các quan điểm khác đề xuất linh hoạt ủy quyền giải quyết vụ việc cụ thể nhằm giảm áp lực cho lãnh đạo. Những tranh luận này phản ánh nhu cầu hoàn thiện pháp luật để nâng cao hiệu quả công tác tiếp công dân, tránh khiếu kiện kéo dài và tăng cường niềm tin của nhân dân vào hệ thống tư pháp.

Toàn cảnh phiên họp (Ảnh: Internet)
“Tuyệt Đối Không Được Ủy Quyền Tiếp Công Dân” – Ý Kiến Kiên Quyết Từ Các Đại Biểu
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nhấn mạnh rằng, nguyên nhân chính của những tồn tại, hạn chế trong giải quyết khiếu nại, tố cáo thời gian qua là do người có trách nhiệm thường ủy quyền cho cấp phó, thậm chí “ủy quyền của ủy quyền”. Điều này dẫn đến đơn thư, vụ việc kéo dài và giải quyết chưa như mong muốn. Bà Thanh đề nghị cân nhắc kỹ lưỡng việc có nên cho phép ủy quyền tiếp công dân hay không, đồng thời quy định rõ ràng hơn để nâng cao hiệu quả công tác này.
Cùng quan điểm, Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải khẳng định chất lượng tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo phụ thuộc vào việc người tiếp công dân có thẩm quyền giải quyết hay không. Bà Hải đề nghị dự luật phải ghi rõ: người tiếp công dân là không được quyền ủy quyền. “Đã quy định ai tiếp công dân thì người đấy phải tiếp và phải có thẩm quyền giải quyết thì mới tiếp được”, bà nhấn mạnh.
Bà Hải dẫn chứng thực tiễn từ các chuyến giám sát: Chủ tịch UBND tỉnh phải tiếp công dân 1 tháng 1 lần thì phải trực tiếp lắng nghe và chỉ đạo giải quyết, không thể ủy quyền cho phó chủ tịch rồi lại ủy quyền tiếp cho giám đốc sở (như Sở Nông nghiệp – Môi trường), vì những người này chỉ tham mưu chứ không có thẩm quyền cuối cùng. Bà kêu gọi “hết sức cương quyết” luật hóa yêu cầu “tuyệt đối không được ủy quyền”, vì thực tế cho thấy ủy quyền hiện nay còn phổ biến, khiến người dân phải đi lại nhiều lần, ảnh hưởng đến chất lượng tiếp công dân. “Có khi gặp được người đứng đầu, chỉ giải quyết trong 15-20 phút là xong”, bà Hải lưu ý.

Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải phát biểu ý kiến (Ảnh: Internet)
Quan Điểm Linh Hoạt: Cho Phép Ủy Quyền Giải Quyết Vụ Việc Cụ Thể
Ngược lại, Phó Chủ tịch HĐND TP. Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai cho rằng nếu quy định cứng nhắc chủ tịch tỉnh hoặc chủ tịch xã phải tiếp công dân vào thời điểm cụ thể thì “chắc chắn sẽ bị vi phạm”, do trách nhiệm của chủ tịch rất lớn. Bà đề xuất với chủ tịch UBND thì có thể ủy quyền, nhưng cần quy định tối thiểu chủ tịch tỉnh, chủ tịch xã phải tiếp công dân bao nhiêu buổi, ngoài ra có thể ủy quyền hoặc ủy quyền giải quyết theo vụ việc cụ thể. Cách này vừa đảm bảo nguyên tắc người chủ thể chính là chủ tịch phải tiếp dân, vừa tạo độ linh hoạt và độ mở nhất định.
Phó Viện trưởng Viện KSND tối cao Nguyễn Duy Giảng cũng ủng hộ ủy quyền trong giải quyết vụ việc cụ thể, coi đây như “bộ lọc” để tránh mọi việc đẩy lên cấp trưởng. Ông Giảng nhận định áp lực cơ quan giải quyết khiếu nại, tố cáo và tiếp công dân là rất lớn: “Yêu cầu người có thẩm quyền giải quyết phải trực tiếp tiếp công dân thì bây giờ làm sao ông chủ tịch suốt ngày tiếp công dân được, thế không làm việc khác à?”. Ông nhấn mạnh người đứng đầu không có thời gian ngồi tiếp liên tục, nên ủy quyền giải quyết vụ việc cụ thể là cần thiết.
Các Ý Kiến Bổ Sung Và Đặc Thù Thực Tế
Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Đạt cho biết, theo dự thảo luật hiện nay thì không được ủy quyền trong việc tiếp công dân, và luật hiện hành cũng quy định như vậy. Thực tiễn ủy quyền tiếp công dân chưa thực hiện đúng pháp luật. Với dự luật, ông Đạt ủng hộ bổ sung trường hợp Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho Tổng Thanh tra Chính phủ về thụ lý tố cáo thuộc thẩm quyền của Thủ tướng, vì hiện nay Thủ tướng phải trực tiếp ra quyết định thụ lý. Việc này phù hợp với đặc thù công việc của Thủ tướng và đơn giản hóa thủ tục hành chính.
Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhấn mạnh: Với việc tiếp công dân (như chủ tịch UBND tỉnh, xã mỗi tháng tiếp 1 hoặc 2 ngày) thì không được ủy quyền. Tuy nhiên, với giải quyết những vụ việc cụ thể thì người đứng đầu có thể ủy quyền.
Phiên họp thứ 50 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã làm nổi bật sự cần thiết phải cân bằng giữa trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu và tính khả thi trong thực tiễn, nhằm nâng cao hiệu quả tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo. Dự thảo Luật Sửa đổi, bổ sung sẽ tiếp tục được hoàn thiện để đảm bảo nguyên tắc “người dân là trung tâm”, giảm khiếu kiện kéo dài và tăng cường niềm tin vào bộ máy nhà nước. Các quy định mới dự kiến sẽ góp phần thực hiện hiệu quả Nghị quyết 01-NQ/TW về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo.
CÔNG TY LUẬT HỢP DANH NIỀM TIN VIỆT
- Trụ sở: Số 31 Xuân Quỳnh, P. Yên Hòa, TP. Hà Nội
- Chi nhánh: Số 10 Tố Hữu, Hoàn Lão, Quảng Trị
- Điện thoại: 0913.419.886
- Email: info@vietrustlaw.com.vn
- Website: https://luatniemtinviet.vn/ & https://vietrustlaw.com.vn
